Twee frisse mannen van amper 19 jaar en beiden kersvers Nederlands Kampioen bij de junioren:
Mats van den Bos bij de sprinters, Freek van der Ham in de allround klasse.

Van WIKO tot IKO (. . . en JUMBO)

Ooit begonnen bij WIKO en sinds hun achtste al aan het wedstrijdschaatsen! Vanaf het moment dat ze elkaar op het ijs tegenkwamen wilden ze al niet voor elkaar onder doen. Naast het ijs echter lijkt de hechte vriendschap tussen Mats en Freek zo mogelijk nóg sterker dan hun onbedwingbare competitiedrang. Wat tijdens ons gesprek opvalt is de ruimte die ze elkaar geven om de ander z’n zegje te laten doen: Teamworkers binnen een op het oog individuele sport.
Van jongs af aan zijn ze altijd samen opgetrokken, tot Freek voor zijn verdere schaatsontwikkeling bij TalentNED naar Enschede verhuisde. Sinds vorige maand echter hebben beiden een serieus sponsorcontract: Freek bij Jumbo Visma, Mats gaat de kleuren van IKO verdedigen. Een ultieme jongensdroom in tweevoud en daar zijn we als IJCH natuurlijk ook wel een beetje trots op!

Achtergrond

Mats komt uit een echt schaatsgezin. Moeder Carlijn en Vader Erik van den Bos waren al wedstrijdschaatsers, dus met dat vermenigvuldigde genenpakket aan boord, inclusief het ons welbekende doorzettingsvermogen van oma Wilma Koek die ook nooit opgeeft, stond de richting van zijn sportieve carrière vrijwel vast.
Moeder Sonja Siddré had ooit de Diepvrieskip gewonnen, waarmee ook voor Freek de weg naar de top van het wedstrijdschaatsen gebaand leek. In een regenachtige Kerstvakantie als klein manneke begonnen bij Kras, maar al snel met het hele gezin collectief lid geworden van onze club om een waar Winterkoninkje te worden.

Schaatsdroom

Het grote schaatsen heeft altijd hun belangstelling gehad. Mats reed als peuter al bij de TV-beelden van Sven Kramer simultaan rondjes om de tafel mee, want vanaf “moment één” wilde hij later ook topschaatser worden!
Freek volgde vroeger tijdens de lessen op school al stiekem de Olympische Spelen op zijn telefoon en kreeg rond zijn 13de de geest, toen hij opeens goed bleek te zijn in de wat langere afstanden. Hij roemt Sylvia Oltmans als één van zijn eerste belangrijke jeugdtrainers, evenals later Peter de Rol Brouwer.

Strijdlust

Mats erkent ruiterlijk dat het incasseren van verlies niet zijn sterkste kant is (nog niet bij een potje Ganzenbord). De drang om altijd maar te willen winnen is groot. Als een ander simpelweg beter is dan hij, dan kan hij zich daar nog wel bij neerleggen, maar verliezen door een fout van hemzelf ervaart hij als onacceptabel, en dan zijn de rapen gaar….!
Freek heeft daar ook de nodige moeite mee, maar uit zijn frustraties over het algemeen wat genuanceerder.
Hun gezamenlijke trainingen mondden vroeger ook al steeds weer uit in een “wedstrijd” en waren ze meer bezig om elkaar te verslaan dan de focus te leggen op het zichzelf verbeteren. Ondanks dat bleef de wederzijdse gun-factor altijd groter dan groot.

Sprinter versus stayer

Hun trainingswegen scheidden enigszins toen Mats succesvol werd in het sprinten en Freek de langere afstanden nog niet volledig ontdekt had. Langzaam ontwikkelden ze ieder hun eigen specialiteit, waarbij Mats laat aantekenen dat hij toch meer is dan alleen een sprinter. In elk geval denken ze elkaar op de 1500m vaker tegen te komen.
Volgend jaar wacht een fikse uitdaging, omdat ze dan opeens als senioren zullen worden bekeken en beoordeeld. Maar ook krijgen ze dankzij hun professionele contracten toegang tot betere trainingsfaciliteiten en (nóg) betere trainers.

Sociaal leven

Het vak van topsporter betekent serieuse discipline en heel hard werken. Je moet er veel voor doen, maar ook veel voor laten, al blijkt dat laatste voor hen wel mee te vallen. Stappen met vrienden? Al onze vrienden zijn schaatsers, dus daarin zit geen opoffering. Wel verheugen ze zich op het sociale leven in Heerenveen. Veel van die schaatsende vrienden die tot nu toe over het hele land verspreid woonden, komen richting Thialf.

Hobby’s

Naast het ogenschijnlijk monomane bestaan van de topschaatser moet je ook af en toe wat anders doen. Afleiding vinden ze in muziek, beiden spelen piano (niet competitief), of in computerspelletjes. Freek meldt dat ie lekker kan koken en Mats beschrijft met een glinstering in zijn ogen over het online samenstellen van bijzondere auto’s die hij in het echt voorlopig nog niet zal kunnen betalen.

De weg naar de top

Het antwoord op de vraag hoe je de weg naar de top vindt, lijkt in eerste instantie verrassend eenvoudig: Gewoon harder schaatsen dan de rest! Maar ook, zorg vooral dat je er plezier in blijft houden. En als je gasten ziet die harder gaan dan jij, ga met ze in gesprek. Vraag wat zij doen en benader ruim tevoren de volgende coach bij wie je in de toekomst zou willen gaan trainen. Vraag wat je nu alvast zou kunnen doen om straks bij hem of haar te mogen schaatsen. Wees een beetje brutaal en stapje voor stapje kom je steeds een treetje hoger. Zorg dat je gezien wordt, zowel op als naast de baan. Laat vooral merken dat je gemotiveerd bent en jezelf op elk vlak wilt blijven verbeteren. En ja, soms komt er een stukje geluk bij, al kun je dat ook afdwingen. Maar obsessie en gedrevenheid is belangrijker dan talent. Talent brengt je tot je 17e. Daarna moet je echt zelf aan de bak.

Materiaal

Sommige zaken die voor een jeugdschaatser nog niet zoveel zin hebben, zoals betere schaatsen of het gebruik van voedingssupplementen, worden pas belangrijk tegen de tijd dat je je trainingen, je voeding en je slaap volledig geoptimaliseerd hebt. Maar voordat je zover bent zijn het slechts randvoorwaarden en kun je je energie beter steken in het maken van trainingsuren en het verbeteren van je techniek.
Freek rijdt nu op Viking Icons, met name geschikt voor de wat langere afstanden, omdat deze soepele ijzers met je over het ijs “dansen”. Mats daarentegen rijdt op de wat stijvere (blauwe) Viking Sapphire voor een superkrachtige afzet die nodig is bij het sprintwerk, al betekent dat wel dat je wat harder moet werken.

Bijdrage van de schaatsclub

De belangrijkste bijdrage van onze schaatsclub is dat die hen de mogelijkheid en een plek geboden heeft om met vrienden te trainen en met goede clubtrainers in aanraking te komen, die hen discipline hebben aangeleerd en een goede balans wisten te vinden tussen het pupil zijn en het serieus omgaan met je sport.

Wees meer dan een schaatsclub

Ze adviseren de club wel om meer aandacht te schenken aan de jeugd. Organiseer iets tofs, gewoon iets leuks, los van het schaatsen. Zelf kijken beide mannen met een brede glimlach terug op de Duindagen en Zonnewende. Organiseer wat gekkigheid, laat zien dat je meer bent dan alleen een club waar je kunt leren schaatsen. Je zult echt meer jonge schaatsers aantrekken!

Iets teruggeven aan de club

Op de vraag wat de club op dit moment voor ze zou kunnen doen moest even worden nagedacht. Van het eerbetoon tijdens het laatste Clubuur hebben ze genoten. Maar, zich bewust van hun icoon-status, met name bij de jeugd, hadden ze de afgelopen jaren graag wat meer bij de club betrokken willen worden. Nu ze naar Heerenveen verhuizen wordt dat mogelijk wat lastiger, maar ze staan er nog altijd voor open om bijvoorbeeld (bochten)trainingen/clinics te komen geven of om de prijsuitreiking te doen bij de Clubkampioenschappen voor de jeugd. Ze willen graag met wat ze bereikt hebben, belangeloos iets terug doen voor de schaatssport en voor onze club in het bijzonder omdat ze die een warm hart toedragen en zich enigszins schatplichtig voelen. Tenslotte willen Freek en Mats graag met hun foto in ‘t Hogerop. Dát gaan we regelen!

Douwe van der Kooi